پاسارگاد

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس، حمید فدایی اظهار داشت: با هدف قرار گیری در جایگاه معتبرترین منبع اطلاع رسانی مجموعه هخامنشی پاسارگاد برای مخاطبان از سراسر جهان، وبسایت رسمی پایگاه میراث جهانی پاسارگاد به آدرس www.Pasargadae.ir در دو نسخه فارسی و انگلیسی جهت ارائه اطلاعات تاریخی، گردشگری، اخبار رویدادها و اطلاعیه­های این مجموعه میراث جهانی راه اندازی شد.

وی ادامه داد: از دیگر اهداف این پروژه معرفی بهتر تحقیقات، فعالیت ها واقدامات پایگاه میراث جهانی پاسارگاد جهت حفظ و حراست موثر از آثار، تحقیق و پژوهش در این مجموعه تاریخی می باشد و به زودی مرکز اسناد مجموعه نیز بر روی سامانه راه اندازی خواهد شد.

مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد با اشاره به دیگر امکانات این وب سایت رسمی افزود: دسترسی به انتشارات، فصلنامه ها، منبع غنی رسانه­های تصویری مجموعه پاسارگاد، ارائه بروشور و راهنمای الکترونیکی جهت معرفی هرچه بهتر جاذبه­های تاریخی-گردشگری شهرستان پاسارگاد و آشنایی با صنایع دستی و فرهنگ اصیل مردم این منطقه، از امکانات دیگر این پایگاه اطلاع رسانی است.

فدایی در پایان خاطر نشان کرد: در آینده نزدیک از نسخه های فرانسوی و ایتالیایی این وبسایت نیز رونمایی خواهد شد.

درگاه های ارزشمند کاخ های هخامنشی پاسارگاد مسقف می شوند

حمید فدایی مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد از مسقف شدن درگاه‌های ارزشمند کاخ های اختصاصی سایت جهانی پاسارگاد خبر داد.

به گزارش روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس، حمید فدایی با اعلام خبر فوق اظهار کرد: مسقف شدن درگاه‌های کاخ اختصاصی، الگویی برای حفاظت از نقوش هخامنشی سایت جهانی پاسارگاد است و با مسقف شدن این درگاه ها، قسمتی از نقوش برجسته هخامنشی پاسارگاد با رعایت شرایط و ضوابط موجود به صورت اصولی‌تر محافظت و نگهداری خواهند شد.

مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد با بیان اینکه اجرای این طرح با همکاری هیات ایتالیایی از ساختار سازه ای پروفیل های پولادی ضد زنگ در کشور ایتالیا تهیه و ساخته می شود و در نهایت برای نصب به پاسارگاد منتقل می گردد افزود: به زودی پنل‌های خورشیدی نیز در بالای این سقف‌ها برای نورپردازی تعبیه می شود.

فدایی در ادامه گفت: از دیگر برنامه‌های این پایگاه جهانی مسقف کردن تمامی مجموعه کاخ‌ها است ولی در حال حاضر طراحی این سقف‌ها برای ۲ نقش برجسته مهم این کاخ (اختصاصی) بوده است.

این مسئول در پایان خاطر نشان کرد: تمامی اقدامات حفاظتی و مرمتی مجموعه جهانی پاسارگاد در قالب یک تفاهم نامه ۳ ساله منعقد شده با کارشناسان و باستان شناسان کشور ایتالیا صورت گرفته است که حفاظت و مرمت اصولی نقش انسان بالدار و همچنین کاخ (دروازه) از آن جمله است.

بنابر این گزارش به نقل از مدیر مجموعه جهانی پاسارگاد تفاهم نامه مشترک ۳ ساله با هیات ایتالیایی تا آخر سال میلادی جاری به پایان می رسد و امید است در قالب تفاهم نامه های مجدد فعالیت های مشترک در این مجموعه جهانی ادامه یابد.

کشف دو ساختار جدید ناشناخته در چهارمین فصل کاوش محوطه جهانی پاسارگاد

مدیرکل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس گفت: با برنامه فصل دوم کاوش و گمانه زنی تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه جهانی پاسارگاد واقع در استان فارس موافقت شد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس ، مصیب امیری اظهار داشت: دشت پاسارگاد در قسمت شمالی استان فارس و میان رشته کوه های زاگرس در فاصله ۱۳۰ کیلومتری شمال شیراز واقع شده است.. قدمت منطقه پاسارگاد بر اساس پژوهش های باستان شناسی به دوره میانی پارینه سنگی می رسد. اما شاخص ترین دوره فرهنگی دشت پاسارگاد، دوره هخامنشی است. بر اساس مدارک و شواهد موجود نام پاسارگاد برای نخستین بار در دوره هخامنشی مطرح می شود.
وی افزود : این مجموعه ارزشمند در ۱۶ تیرماه ۱۳۸۳ به عنوان پنجمین اثر ایران در فهرست آثار جهانی (یونسکو) به ثبت رسید.
مدیرکل میراث فرهنگی فارس در ادامه بیان کرد: به منظور جلوگیری از عوامل آسیب پذیر و روشن شدن وضعیت این محوطه تاریخی فصل دوم گمانه زنی تعیین عرصه و پیشهاد حریم تاریخی پاسارگاد، براساس قانون حفظ آثار ملی با انجام عملیات کاوش در این محوطه تاریخی، از تاریخ ۱۵ تیرماه سال جاری تا ۲۹ مرداد ماه ۹۶ موافقت شد و در همین راستا یک گروه باستان شناس، کاوش خود را در این اثر جهانی به سرپرستی دکتر علی موسوی آغاز نمودند.
گفتنی است، مرحله اول کاوش محوطه تاریخی پاسارگاد در سال گذشته (۹۵) در تیرماه به مدت ۲ هفته انجام شد و اعتبار پیش بینی شده برای هر کاوش هر دو مرحله ازطریق پژوهشکد باستان شناسی، پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور تامین گردیده است.

مصیب امیری مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس گفت: تعیین تکلیف تخریب کارخانه رب سازی در حریم مجموعه جهانی پاسارگاد بعد از حکم دادگاه تجدید نظر مشخص می گردد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس مصیب امیری با توجه به ابراز نگرانی اخیر دوستداران میراث فرهنگی در فضای مجازی پیرامون مسئله کارخانه رب سازی در حریم پاسارگاد اعلام کرد: تمامی اقدامات طی مدت یکسال گذشته از طریق واحد حقوقی سازمان میراث فرهنگی کشور و استان پیگیری شده است و با توجه پیگیری پرونده در دادگاه تجدید نظر استان فارس ، می بایست منتظر رای نهایی این دادگاه ماند.
مدیرکل میراث فرهنگی فارس در ادامه به اخبار منتشر شده پیرامون اضافه شدن سوله به این کارخانه توضیح داد: هیچگونه سوله ای به این مجموعه اضافه نشده است و فقط مالک اخیرا اقدام به دیوار چینی نموده بود که با حکم قضایی جلوگیری بعمل آمد.
مصیب امیری در خصوص شهرک صنعتی نزدیک به مجموعه جهانی پاسارگاد نیز خاطر نشان کرد: این شهرک صنعتی خارج از حریم درجه ۲پاسارگاد می باشد ولی مسئله طرح بازنگری حریم و عرصه میراث جهانی پاسارگاد توسط پایگاه میراث جهانی پاسارگاد و مشاوره مشاورین امر در دست بررسی می باشد.

ناظر عالی ستاد اجرایی خدمات سفر کشور و معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری کشور در دومین روز از بازدیدهای نوروزی خود از مجموعه های جهانی تخت جمشید ، پاسارگاد و مجموعه باستانی نقش رستم دیدن کرد .

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس، سمیع اله حسینی مکارم طی دو روزحضور در استان فارس در جریان فعالیتهای ستاد اجرایی خدمات سفر شهرهای کازرون ، شیراز ، مرودشت ، پاسارگاد و رستم قرار گرفت.
بنابراین گزارش وی در روز ۸ فروردین در دومین روز از حضور در استان فارس، با همراهی مصیب امیری مدیرکل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس جمشید معینی معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی اداره کل و جمعی از مسئولین اداره کل و استان در برنامه نوروزگاه مجموعه جهانی پاسارگاد شرکت و از نمایشگاه دست آوردهای پایگاه میراث جهانی پاسارگاد و غرفه های صنایع دستی این مجموعه بازدید و پس از آن از بنای باستانی نقش رستم و مجموعه جهانی تخت جمشید دیدن و از فعالیتهای مرمتی این دو اثر مطلع گردید.

شهرستان پاسارگاد به مرکزیت سعادت شهر، در شمال استان فارس و در ۱۲۰ کیلومتری شیراز قرار دارد و با میانگین ارتفاع حدود ۱۷۶۰ متر از سطح دریا و ۱۸۱۳ کیلومتر مربع وسعت دارای موقعیت کوهستانی می¬باشد. این شهرستان از شمال به شهرستان¬های خرم بید و آباده، از غرب به شهرستان¬های اقلید و مرودشت، از جنوب به شهرستان مرودشت و از شرق به شهرستان ارسنجان محدود می¬باشد و دارای آب و هوای معتدل مدیترانه ای با زمستان¬های نسبتا سرد و تابستان¬های معتدل می¬باشد.

جاذبه های تاریخی
مجموعه میراث جهانی پاسارگاد
دشت پاسارگاد در قسمت شمالی استان فارس و میان رشته کوه های زاگرس در فاصله۱۳۰ کیلومتری شمال شیراز واقع شده است. میانگین ارتفاع دشت از سطح دریا ۱۸۵۰ متر است که وسعتی حدود ۱۹۰ کیلومتر مربع را در بر می گیرد. اقلیم آن کوهستانی با تابستان¬های معتدل و زمستان¬های نسبتا سرد است. قدمت منطقه پاسارگاد بر اساس پژوهش های باستان شناسی به دوره میانی پارینه سنگی می رسد. اما شاخص ترین دوره فرهنگی دشت پاسارگاد، دوره هخامنشی است. بر اساس مدارک و شواهد موجود نام پاسارگاد برای نخستین بار در دوره هخامنشی مطرح می شود که از لحاظ مکانی به دشتی اطلاق می شود که کوروش بزرگ به عنوان مرکز فرماندهی خود برگزید و در آن اقدام به ساخت بناها و کاخ¬هایی نمود. مجموعه میراث جهانی پاسارگاد شامل آرامگاه کوروش بزرگ، کاخ های دروازه، بارعام، اختصاصی و بنای برج سنگی(آتشکده)، دژ (تل تخت)، باغ شاهی، پل و محوطه مقدس است. در دوره اسلامی به علت عظمت سنگ¬های بکار رفته در مجموعه¬¬های این مکان، بناهایش را به سلیمان نبی نسبت داده¬اند و خود پاسارگاد هم بنام مشهد ام النبی یا مشهد مادر سلیمان معروف گشت.
این مجموعه ارزشمند در ۱۶ تیرماه ۱۳۸۳ به عنوان پنجمین اثر ایران در فهرست آثار جهانی (یونسکو) به ثبت رسید.
آرامگاه کوروش بزرگ
این بنا آرامگاه نخستین منادی آزادی و حقوق بشر، کوروش بزرگ است که همانند گوهری در میان دشت پاسارگاد خود نمایی می کند. آرامگاه در گذشته میان باغ های سلطنتی قرار داشته که از هر سوی دشت نمایان بوده است. این بنا در عین سادگی بسیار زیبا و چشم گیر است و در زمان حیات کوروش بزرگ به دستور وی ساخته شده است. بنای آرامگاه با تکنیک و مهندسی دقیق اجرا شده به گونه ای که پس از گذشت ۲۵ قرن هنوز استوار و پابرجاست. مساحت آرامگاه ۱۵۶ متر مربع و ارتفاع آن نزدیک ۱۱ متر است. سنگ هایی که در ساخت بنا به کار رفته از نوع سنگ سفید مرمر نماست که از کوه سیوند در فاصله ۳۰ کیلومتری جنوب غرب پاسارگاد استخراج شده و به این مکان انتقال یافته است. مهندسان و سنگ تراشان هخامنشی با دقت و شیوه ای خاص سنگها را روی هم قرار داده، به گونه ای که از هیچ نوع ملاتی در ساخت آرامگاه استفاده نشده و تنها از بستهای فلزی(آهن و سرب) جهت وصل کردن بلوکهای سنگی به یکدیگر استفاده شده است. آرامگاه در هفت طبقه اجرا شده که برگرفته از عدد مقدس هفت در میان ایرانیان است. ساختار کلی آرامگاه از دو قسمت تشکیل شده، قسمت نخست به صورت سکویی شش پله ای پایه و اساس بنا است که ریشه در بناهای آئینی همانند معبد ایلامی چغازنبیل دارد. قسمت دوم که به صورت اتاقکی با سقف شیب دار روی قسمت نخست اجرا شده، یادآور سنت¬های معماری مهاجران آریایی است. ابعاد اتاقک آرامگاه ۱۷/۳ متر در ۱۱/۲ متر به ارتفاع ۱۰/۲ است. زیر سقف شیبدار آرامگاه دو حفره بزرگ وجود دارد که برای سبک کردن وزن سنگ ها و کم کردن بار وارده به اتاقک ایجاد شده است.
آرامگاه کوروش در همه دوره ها مقدس و محترم بوده است. پادشاهان هخامنشی مراسم تاجگذاری خود را در این مکان انجام می داده اند. این تقدس پس از دوره هخامنشی و با از یاد بردن نام و جایگاه پاسارگاد کم رنگ شد تا اینکه در دوره اسلامی به گونه ای دیگر احترام و تقدس خود را باز یافت. در دوره اسلامی به دلیل اینکه اسناد و مدارکی از هویت اصلی آرامگاه وجود نداشت این بنا را به آرامگاه مادر سلیمان نسبت دادند. مردم بر اساس اعتقادات خود ساختن بناهای بزرگ سنگی همانند آرامگاه کوروش را خارج از قوه بشری می دانسته و ساخت آنها را به حضرت سلیمان که دیوان را برای کارهای دشوار در خدمت داشته است، نسبت می داده اند. به همین جهت آرامگاه کوروش را هم از بناهای آن حضرت می شمردند و آنرا به مادر او نسبت داده و «مشهد مادرسلیمان» می خواندند.
در دوران اتابکان فارس که پاسارگاد و تخت جمشید اهمیتی دوباره یافت و حتی پارس و ایران هم «ملک سلیمان» خوانده شد، با استفاده از ستون ها و سنگ های کاخ ها، مسجد جامعی پیرامون آرامگاه ساخته و محرابی نیز بر دیواره جنوبی اتاق آرامگاه حجاری شد. در سال ۱۳۵۰ خورشیدی، پس از مطالعه و بررسی، سنگ ها به جای اصلی خود منتقل شدند.
از سال ۱۸۲۰ میلادی با کشف و خوانده شدن خطوط میخی و مطالعه اسناد و مدارک، هویت اصلی بنا به عنوان آرامگاه کوروش مشخص گردید.
کاخ اختصاصی
یکی دیگر از بناهای شکوهمند مجموعه پاسارگاد کاخ اختصاصی است که در ۱۳۰۰ متری شمال شرق آرامگاه کوروش واقع شده است. وسعت این کاخ ۳۱۹۲ متر مربع است که از یک تالار مرکزی و دو ایوان شرقی و غربی تشکیل شده است. در گوشه های شمالی و جنوبی ایوان غربی کاخ دو اتاق وجود داشته که آثار کمی از آنها باقی مانده است. با توجه به پلان و ساختار معماری بنا، کاربری این کاخ به عنوان اقامتگاه و منزل مسکونی کوروش بزرگ بوده است. این کاخ دارای دو درگاه اصلی است که در ایوانهای شرقی و غربی باز می شده و همچنین دو درگاه فرعی که در قسمت جنوب و شمال تالار تعبیه شده اند. نقوش برجسته درگاه ها تصویری از شاه را به همراه چتر دار یا مستخدم نشان می دهد که پیکر شاه بزرگتر نشان داده شده است. لباس شاه از نوع ردای بلند چیندار هخامنشی است که دارای دکمه های طلایی بوده است. در گذشته های دور این دکمه ها از جای خود بیرون آورده شده اند. نزدیک درگاه شرقی و بر دیواره ایوان رو به پردیس سکویی سنگی وجود دارد که احتمالا جایگاه شاه در هنگام تماشا و استفاده از باغ روبروی ایوان بوده است. سنگهای به کار رفته در ساخت این کاخ از سه گونه سنگ سفید مرمرنما، سنگ آهکی سیاه و سنگ ماسه ای کبود رنگ است. عناصر معماری و تزیینی بنا ساده ولی چشمگیر و آرام است. از ترکیب سنگهای سفید و سیاه در قسمت پایه ستونها و کف ایوانها یک نوآوری و سبک ویژه معماری به وجود آمده است. شالی ستونها دارای تزیینات قاشقی است که به صورت افقی روی آنها اجرا شده است. قسمتهایی از سنگ¬فرش کف کاخ در همان دوره هخامنشی مرمت شده که به صورت وصله¬هایی در اندازه¬های گوناگون به چشم می¬خورد. گوشه جنوبی کاخ جرزی سنگی وجود دارد که دیوارهای آجری و خشتی بنا درون حفره آن چفت می شده و موجب استحکام بیشتر بنا می شده است. بر بلندای جرز و قسمت رو به شمال آن سنگ نبشته ای به خط میخی و با سه زبان فارسی باستان، ایلامی و بابلی وجود دارد که در اینجا شاه خود را معرفی می کند:
«ادم کوروش خشایثی یه هخامنشی یه»
«من کوروش شاه هخامنشی ام»
کاخ بارعام
کاخ بارعام یا کاخ پذیرایی کوروش. وسعت این کاخ ۲۴۷۲ متر مربع است که در محور شمال غربی ـ جنوب شرقی ساخته شده است. این کاخ شامل یک تالار گسترده مرکزی با هشت ستون است که وسعت آن ۷۰۵ متر مربع است. چهار ایوان در چهار سمت کاخ با ستونهایی کوچکتر و دو اتاق، دیگر قسمتهای اصلی بنا را تشکیل می¬دهد. ارتفاع تالار کاخ به گونه ای بوده که چند متر از سقف ایوان های اطراف بالاتر بوده است. از هشت ستون این تالار تنها یک ستون آن پابرجاست که ارتفاع کنونی این ستون به ۱۰/۱۳ متر می رسد. زیر ستون ها و سر ستون های تالار مرکزی از سنگ سیاه و قلمه ستون ها از سنگ سفید ساخته شده است. دیگر ستون های تالار، در زمان اتابکان برای ساختن مسجدی در اطراف آرامگاه کوروش به آنجا منتقل شده بود که هم اکنون به جای اصلی بازگردانده شده است. تالار مرکزی از چهار درگاه به چهار ایوان کاخ ارتباط دارد. درگاه ها و ستون های ایوان ها از سنگ سیاه بوده است. درگاه شمال غربی، با نقش پای انسان و عقاب به ایوان ۱۶ ستونی شمال غربی ارتباط دارد و درگاه شمال شرقی نیز به بزرگترین ایوان کاخ، که ۴۸ ستون داشته ارتباط دارد. درگاه جنوب شرقی با نقش ترکیبی انسان، ماهی و گاو به یک ایوان ۱۶ ستونی راه دارد. درگاه جنوب غربی با نقش پای انسان و حیوان به ایوانی ۲۸ ستونی راه دارد. ظاهراً این نقوش درگاه ها از سنن آشوری و دیگر ملل الهام گرفته است، اما ایرانیان به آنها معانی متناسب با روحیات و باورهای خود داده اند. در دو سوی این ایوان، دو اتاق وسیع قرار داشته است.
در این کاخ قسمتهایی از سه جرز سنگی باقی مانده که بر بلندای جرز جنوبی یکی از کهن ترین سنگ نبشته های میخی بر آن حک شده است. این سنگ نبشته به سه زبان پارسی باستان، عیلامی و بابلی نوشته شده و متن آن چنین است:
«آدم کوروش خشایثی یه هخامنشی یه»
«من کوروش شاه هخامنشی( ام) »
کاخ بارعام کوروش مکانی است که در آن شاه از میهمانان و مقامات ملل مختلف که زیر چتر امپراتوری هخامنشی قرار داشتند پذیرایی می¬کرده و در مورد مسائل مختلف با یکدیگر بحث و گفتگو می¬کرده اند. تالار بارعام نخستین مقر سازمان ملل است که در بیست و پنج قرن پیش اندیشه های والای انسانی، حقوق بشر و آزادی و برابری انسانها در آن مطرح شد و به تمامی جهان آن روز گسترش یافت.
کاخ دروازه
کاخ دروازه با وسعت ۷۲۶ متر مربع در شرق مجموعه پاسارگاد واقع است. این بنا دارای تالاری به وسعت ۶۸۶ متر مربع است که سقف آن را هشت ستون سنگی با ارتفاع تقریبی ۱۶ متر نگاه می داشته اند. زیر ستون ها با ابعاد ۲*۲ متر و به شکل مکعب دو پله ای از سنگ سیاه ساخته شده اند که اکنون در پوششی از کاهگل حفاظت می شوند. وجود این زیر ستون های بزرگ نشان دهنده عظمت ستون های کاخ است که متاسفانه هیچ اثری از آنها بدست نیامده است. این تالار، دارای دو درگاه اصلی در سمت شمال غربی و جنوب شرقی و دو درگاه فرعی در سمت شمال شرقی و جنوب غربی بوده است. پیرامون کاخ، دیواری بلندی از کاهگل وجود داشته است و دو اتاق نیز در نزدیکی درگاه های شمال شرقی و جنوب غربی برای نگهبانان پیش بینی شده است. ارتفاع درگاه ها ۹ متر بوده است و هم اکنون تنها یکی از جرزهای درگاه شمالی برجا مانده است. بر این جرز، نقش انسانی را با چهار بال در حال نیایش حجاری کرده اند. این نقش تنها سنگ¬نگاره تقریبا سالم موجود در بناهای پاسارگاد است. این کاخ دروازه ورودی به مجموعه پاسارگاد بوده که همانندی زیادی با کاخ دروازه ملت ها در تخت جمشید دارد.
آبنماهای باغ شاهی
باغ شاهی پاسارگاد جلوه¬گاه یکی از قدیمی¬ترین باغ¬های ایرانی است. این باغ که با نام پردیس کوروش معروف است به عنوان الگوی اولیه باغ¬سازی ایرانی به شمار می¬آید. باغ پر از درختان گوناگون، گلهای رنگارنگ و پرندگان بوده که کوروش آن را با سلیقه و نظر خود به صورت پردیسی بی¬همتا در¬آورده بود. این باغ با سیستم گردش آب در جوی¬های سنگی که به آب¬نما معروف است آبیاری می¬شده است. آب¬نماها جدای از آبیاری پردیس، جنبه تزئینی و زیبایی ¬بخشی باغ را نیز به خوبی انجام می¬داده است. دو سوی باغ دو کوشک طراحی و اجرا شده که از آنها جهت استراحت و تماشای فضای دل¬انگیز باغ استفاده می¬شده است. همه کاخها درون پردیس قرار داشته¬اند، به گونه¬ای که هر کاخ دارای فضایی سرسبز و آرام بخش پیرامون خود بوده است. باغ شاهی آب مورد نیاز خود را از طریق انشعاب¬هایی که از رودخانه پلوار جدا می¬شده تأمین می¬کرده است. آب¬نماها از دو قسمت تشکیل شده است:
۱. جوی¬های عبور آب
۲. حوضچه¬ها
در هر ۵/۹ تا ۵/۱۳ متر جوی یک حوضچه وجود دارد، که حوضچه¬ها در ابتدا عمل تقسیم آب و آرام کردن سرعت آب در مسیر جوی¬ها را انجام می¬داده و دیگر اینکه موجب ته نشین شدن گل و لای موجود در آب می¬شده است. ابعاد دهانه داخلی این حوضچه¬ها ۸۷ در ۸۷ سانتیمتر و عمق آنها حدود ۵۲ سانتیمتر است. عمق و دهانه جوی-های سنگی حدود ۲۵ سانمتیمتر و لبه حوضچه¬ها و جوی¬ها حدود ۱۵ تا ۱۶ سانتیمتر است. نزدیک به ۱۱۰۰ متر از آب¬نماهای باغ کاوش شده و از زیر خاک بیرون آورده شده¬اند.
برج سنگی
یکی از بناهای بسیار زیبای مجموعه پاسارگاد برج سنگی است که ساخت آن مربوط به آغاز دوره هخامنشیان است. بنایی چهار گوش برج مانند که اکنون تنها یک دیواره از آن باقی مانده است. ارتفاع برج نزدیک به ۱۴ متر و قاعده آن ۲۳/۷ * ۲۷/۷ متر است که بر سکویی سه پله ای قرار گرفته است. ورودی بنا به سوی شمال غربی تعبیه شده و نزدیک به ۵۰/۷ متر از سطح زمین ارتفاع دارد که با یک پلکان ۲۹ پله¬ای به اتاق بالای برج دسترسی داشته¬اند. این بنا از نگاه معماری و هنری یکی از شاه¬کارهای مهندسان و هنرمندان هخامنشی به شمار می¬آید. بلوکهای سنگی به گونه¬ای روی هم قرار گرفته¬اند که در برخی از رجها به سختی می¬توان دو بلوک را از هم تشخیص داد. سنگهای به کار رفته در ساخت بنا از گونه سنگهای سفید مرمر نما است که از معدن کوه سیوند آورده شده¬اند. مقداری هم سنگ سیاه آهکی در پنجره های کور استفاده شده است. نمای دیواره دارای تعداد زیادی تو رفتگی مستطیل شکل است که احتمالا جهت زیباسازی یا در ارتباط با کارکرد بنا بوده است. ۱۰ عدد گودی پنجره مانند که (پنجره کور) نامیده می شده) در دیوارهای آن در آورده اند و این پنجره ها را با سنگ های سیاه قاب گرفته اند.
در مورد کاربری بنا نظرهای گوناگونی مطرح است. گروهی آن را مقبره کمبوجیه پسر و جانشین کوروش می دانند و بعضی هم آن را آتشکده یا نیایشگاه بشمار می آورند و برخی نیز آن را (گنج خانه کوروش) خوانده اند که در آن اسناد و مدارک مهم دولت هخامنشی بایگانی می¬شده است. به احتمال زیاد این بنا با توجه نقشه و معماری آن کارکردی آیینی داشته است. نمونه ای از این بنا در نقش رستم با نام کعبه زرتشت وجود دارد که از روی این بنا الگو¬¬¬¬¬برداری شده است.
این بنا در دوره اسلامی به نام زندان سلیمان معروف بوده است.
جاذبه های مذهبی
بقعه امام زاده حسین(ع) و زائر سرا:
این بقعه در مسیر اصلی جاده شیراز ـ اصفهان و در شمال شرقی سعادت شهر قرار دارد. مقبره یکی از نوادگان سید الساجدین(ع) امام زین العابدین است که وجود باغ قوام و پارک شهر در مجاورت آن نیز موجب جلب توجه مسافران و زائران شده است. همچنین مدفن شهدای گلگون کفن سعادت شهر اهمیت این بقعه را چندین برابر نموده است. هر سال مردم نذور خود را در قالب دیگ جوش در کنار این امامزاده انجام می دهند.
بقعه امامزاده سلطان کرم(عقیل)
این بقعه در مسیر جاده اصفهان ـ شیراز بعد از روستای قوام آباد واقع شده است و قبوری از دوران قدیم در آنجا قرار دارد که نقوش بر جسته ای از خط عربی و کوفی بر روی سنگ های آن باقی مانده است. نقل می کنند که امامزاده عقیل برادر شاهچراغ(ع) و فرزند موسی بن جعفر (ع) است که از عربستان وارد ایران شد و به شهادت رسید.
بقعه امام زاده سلطان سید حمید
این بقعه بین دو روستای نعیم آباد و کته میان از دهستان سر پنیران واقع شده است که سنگ نوشته هایی به خط میخی در آنجا موجود است.
بقعه شاه مردان
این بقعه در فاصله یک کیلومتری جنوب جاده شیراز- اصفهان و جنوب غربی روستای جیسقان واقع شده است و مردم ارادت ویژه ای نسبت به آن نشان می دهند. در مورد علت نامگذاری و قدمت این بقعه اطلاع دقیقی در دست نیست. این بقعه داخل تنگه ای واقع شده است که بالای آن آبی به صورت قطره قطره سرازیر است و به آب چیک چیکو معروف می باشد. از جمله نقاط دیدنی آن غار تودرتو و پرپیچ وخمی است که به چله خانه معروف است.

مدیرکل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس در رأس هیأتی از مسئولین این اداره کل از پروژه های در دست اجرا در شهرستان پاسارگاد بازدید کرد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی وگردشگری فارس دکتر امیری دکتر امیری وهیأت همراه دربدو ورود به شهرستان طی جلسه ای با حضور ایزدی فرماندار و بخشدار پاسارگاد اقدامات انجام گرفته توسط اداره میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری در این شهرستان و مسائل مربوطه را مورد بررسی وتبادل نظر قرار دادند.
دکتر مصیب امیری مدیر کل میراث فرهنگی فارس در خصوص مصوبات این جلسه گفت : در این جلسه مصوب گردید طراحی و اجرای درب ورودی مجموعه پاسارگاد انجام شود .
وی افزود : ساماندهی فضای سبز مجموعه ، ساماندهی سرویس های بهداشتی ، ساماندهی رمپ ورودی سرویس ها جهت استفاده معلولین ، ساماندهی پارکینگ کافی شاپ و فضای سبز ، جهت رفاه حال مسافران و گردشگران از دیگر مصوبات این جلسه بود .
مدیرکل میراث فرهنگی فارس با تاکید بر ساماندهی محوطه مجموعه جهانی پاسارگاد ادامه داد : اجرای فنس کشی ، نصب پروژکتورها بر روی فنس محوطه ، پاکسازی اطراف آرامگاه از علف های هرز ، اجرای سیستم صوتی آرامگاه و دیگر بناهای پاسارگاد ، انتقال کانکس جهت استفاده نماز خانه به جنب سرویس های بهداشتی و نصب تجهیزات سرمایشی و گرمایشی بر روی آن و نصب ۱۳ دستگاه دروبین حفاظتی مدار بسته و ۴ دستگاه دوربین گردان در مجموعه انجام خواهد شد که این امر جهت رفاه حال مسافرن و گردشگران تاثیر بسزایی دارد .
بنابراین گزارش تمامی مصوبات طرح ساماندهی محوطه اطراف مجموعه جهانی پاسارگاد تا پایان سال ۹۵ انجام می شود .

مدیرکل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس از تخریب ساختمان انبار دامداری در حریم مجموعه جهانی پاسارگاد خبر داد .

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس دکتر مصیب امیری با بیان اینکه ساخت انبار دامداری در حریم درجه یک پاسارگاد در سال ۹۳ شروع شد افزود : با توجه به اینکه ساخت این بنا بدون مجوز از میراث فرهنگی صورت گرفته و از طرفی هم ساختمان در حریم درجه یک مجموعه جهانی پاسارگاد بود در همان زمان (سال۹۳) میراث فرهنگی نسبت به این اقدام شکایت نمود .
وی ادامه داد : با پی گیری های میراث فرهنگی و همکاری دادگستری از ساخت و ساز این ساختمان جلوگیری به عمل آمده و در حال حاضر نیز مجوز تخریب بنا صادر شده است و به زودی عملیات اجرایی آن آغاز خواهد شد .

نخستین نشست ملی مشارکتی نمایندگان سازمان های غیر دولتی حوزه میراث فرهنگی و گردشگری با رویکرد مشارکت جوامع محلی تحت عنوان ” پاسارگاد در مسیر توسعه پایدار” در مجموعه جهانی پاسارگاد برگزار شد .

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس این نشست با حضور مسئولین دولتی و همچنین نمایندگان تشکل های مردم نهاد استان های مختلف کشور و جوامع محلی برگزار گردید.
گفتنی است در این نشست کارگاه های تخصصی شامل روش های همکاری سازمان های غیر دولتی و نخبگان محلی در افزایش مشارکت جوامع محلی همجوار با آثار جهانی با تسهیل گری جناب آقای دکتر ناصر مشهدی زاده و کارگاه نقش جوامع محلی و انجمن های غیر دولتی در توسعه گردشگری پایدار در منطقه پاسارگاد- ظرفیت سازی و افزایش نقش جوامع بومی در توسعه گردشگری منطقه پاسارگاد با تسهیل گری جناب آقای دکتر نیما آذری برگزار شد .

حفاران غیر مجاز در شهرستان پاسارگاد ناکام ماندند .

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس بنابرگزارش یگان حفاظت میراث فرهنگی شهرستان پاسارگاد و برابر اخبار واصله مردمی مبنی بر حفاری غیرمجاز درون خانه ای واقع در بافت قدیم روستای کردشول شهرستان پاسارگاد بلافاصله عوامل یگان حفاظت برای صحت و سقم موضوع به محل مورد نظر عزیمت کردند و پس از انجام اقدامات اطلاعاتی ضمن هماهنگی و همکاری با پاسگاه انتظامی پاسارگاد و اخذ مجوز قضایی ۷ نفر را در حین حفاری دستگیر نمودند .
بنابراین گزارش این افراد حین حفاری و همراه با ادوات حفاری از قبیل: یک دستگاه پیکور، دو عدد بیل، سه عدد کلنگ، دو عدد چراغ شارژی، یک عدد قرقره، یک عدد دیلم و طناب دستگیر و به همراه پرونده متشکله جهت سیر مراحل قانونی تحویل مراجع قضایی گردیدند. در حال مراتب از طریق معاونت میراث فرهنگی و بخش حقوقی در حال پیگیری است.

وزیر میراث ، فعالیت های فرهنگی و گردشگری کشور ایتالیا صبح امروز وارد شیراز شد و از جاذبه های گردشگری و دیدنی استان فارس بازدید کرد .

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس داریو فرانچس کینی وزیر میراث ، فعالیت های فرهنگی و گردشگری کشور ایتالیا به همراه ماتورو کنجاتوری سفیر کشور ایتالیا و تنی چند از کارشناسان و متخصصین این کشور به همراه دکتر محمد حسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور امروز به شیراز سفر کردند و در جریان این سفر از میراث جهانی پارسه – پاسارگاد – نقش رستم بازدید داشتند و از نزدیک با فعالیت های فرهنگی ، علمی ، آموزشی ، باستان شناسی و حوزه مرمت این سایت های تاریخی فارس آشنا شدند .
گفتنی است این هیئت ایتالیایی در سفر چند روزه خود به ایران تنها به استان فارس سفر کردند و از نزدیک با جاذبه های شاخص گردشگری این استان آشنا شدند .

در غرفه شهرستان پاسارگاد علاوه بر معرفی جاذبه های تاریخی و گردشگری انواع محصولات و تولیدات دست ساز هنرمندان این شهستان عرضه می شود .

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس با ورود به این غرفه می توان عروسک های دست دوز ، انواع کارهای صدفی ، مس و محصولات چرمی را دید .

نخستین آزمایشگاه و کارگاه مرمت سنگ در مجموعه جهانی پاسارگاد راه اندازی شد .

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس این آزمایشگاه و کارگاه مرمت سنگ با همکاری کارشناسان و متخصصین حوزه میراث فرهنگی کشورهای ایران و ایتالیا در پایگاه میراث جهانی پاسارگاد و با حضور دکتر طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور و دکتر امیری مدیر کل میراث فرهنگی فارس و مائرو کانچتوری سفیر ایتالیا و جمعی از مسئولین شهرستان پاسارگاد افتتاح شد .
در این مراسم دکتر طالبیان گفت : تا کنون دو کارگاه و آزمایشگاه مرمت در کشور راه اندازی شده که در این آزمایشگاه ها مطالعات بر روی سازه های خشتی و گلی ، اما در پاسارگاد مطالعات بر روی سنگ صورت می گیرد .
معاون میراث فرهنگی کشور تصریح کرد : هدف از راه اندازی این آزمایشگاه و کارگاه مرمتی دستیابی به شیوه نگهداری و حفاظت دراز مدت در سایت های جهانی است .
وی ادامه داد : در واقع با راه اندازی این آزمایشگاهکه با همکاری کشور ایتالیا راه اندازی شده تمامی اقدامات به صورت علمی و کاملاً حرفه ای و با توجه به اسناد و شواهد میدانی انجام می شود .
وی در ادامه از تهیه طرح جامع مطالعاتی در منطقه باستانی پاسارگاد خبر داد .
در ادامه این مراسم دکتر مصیب امیری مدیرکل میراث فرهنگی فارس با بیان اینکه همکاری بین کشورهای ایران و ایتالیا در زمینه مرمت و باستان شناسی به گذشته های دور بر می گردد گفت : همکاری دو جانبه طی این سال ها موجب تربیت نسلی از مرمت گران در ایران شد .
وی افزود : فارس یکی از استان های مهم از نظر آثار تاریخی و سنگی به وجود این آزمایشگاه تخصصی در استان فارس یک ضرورت به شمار می رفت .
امیری در ادامه از راه اندازی موزه پاسارگاد تا آخر سال ۹۵ خبر داد و گفت : موزه تخصصی پاسارگاد به زودی مرکز اتفاقات مهم فرهنگی در شهرستان پاسارگاد می شود و این در حالی است که عملیات اجرایی این موزه از سر گرفته شده و امید است هرچه سریعتر موزه پاسارگاد راه اندازی شود .
وی در ادامه افزود : تا آخر سال ۹۵ ، ۵ موزه تخصصی در شهرستان های استان راه اندازی و افتتاح می شود .
به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس سفیر ایتالیا مائرو کانچتوری گفت : امید است همکاری ایران و ایتالیا در حوزه مرمت و کاوش های باستان شناسی توسعه یابد .
وی همچنین افزود : کارشناسان و معماران ایتالیایی با استفاده از تکنیک های جدید مراحل مرمت سنگ و آزمایش های تخصصی را در ایران به اجرا در می آورند که امید است فعالیت های گروه های کارشناسی ایران و ایتالیا توسعه یابد .

مدیر کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس گفت : عملیات اجرایی ساخت موزه پاسارگاد آغاز شد و تا ۲ سال دیگر به بهره برداری می رسد .

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس دکتر مصیب امیری افزود: موزه تخصصی پاساگاد در فضایی به مساحت ۴۳ هزار و ۶۵۴ مترمربع در حال ساخت است
دکتر امیری اهمیت ساخت این موزه تخصصی در مجموعه جهانی پاسارگاد را اشاره کرد و گفت : در سفر هیات دولت به فارس مبلغ پیشنهادی ۵ میلیارد تومان اعتبار برای تکیمل ساختمان موزه پاسارگاد ارایه شد .
وی در ادامه افزود :اجرایی شدن عملیات ساخت موزه پاسارگاد و سایر موزه های استان که در سفر هیات دولت به فارس مورد تاکید قرار گرفت با پیگیری ها و رهنمودهای ویژه دکتر سلطانی فر معاون ریس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور در دستور کار قرار گرفت که خوشبختانه هم اکنون شاهد شروع مجدد ساخت و تکمیل موزه پاسارگاد در این استان هستیم.
مدیر کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس اضافه کرد : از سال ۱۳۹۰ تا کنون بیش از ۴۳ میلیارد و ۲۲۴ میلیون ریال اعتبار در این موزه هزینه شده است .
وی در ادامه گفت : مساحت ساختمان موزه ۴ هزار و ۲۵۰ متر مربع می باشد که شامل ۵ گالری ، گنجینه ، مرکز انتشارات و پژوهشکده ، فضاهای خدمات موزه ای و… می باشد .
وی با بیان اینکه طراحی اولیه و عملیات ساخت این موزه به قبل از انقلاب برمی گردد گفت : از سر گیری عملیات اجرایی موزه پاسارگاد عملا از سال ۸۷ آغاز شد که با رویکرد جدید و اضافه شدن وسعت ساختمان همراه بود . به طوری که ساختمان قدیمی موزه که هزار و ۷۰۰ متر مربع وسعت داشت در حال حاضر به ۴ هزار و ۲۵۰ مترمربع افزایش پیدا کرده است .
مدیر کل میراث فرهنگی فارس اضافه کرد : موزه پاسارگاد دو طبقه طراحی شده که دارای یک طبقه زیر زمین و طبقه همکف می باشد و شکل ظاهری ساختمان با توجه به در نظر گرفتن حریم مجموعه جهانی پاسارگاد در زیر خاک مدفون است و پس از تکمیل ، گردشگران این موزه را به صورت یک تپه خاکی می بینند که این اقدام در جهت حفظ حریم مجموعه جهانی پاسارگاد می باشد .

مجموعه جهانی پاسارگاد یکی از سایت های تاریخی مهم کشور است که در تمامی فصول سال پذیرای گردشگران داخلی و خارجی است . این مجموعه جهانی در نوروز امسال و طبق آمار ارایه شده تا کنون میزبان بیش از ۱۴۳ هزار مسافر نوروزی و گردشگر بوده است .

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس یکی از دلایلی که مجموعه جهانی پاسارگاد در نوروز امسال با استقبال چشمگیر مسافران نوروزی قرار گرفت خدمات و تسهیلات مناسبی است که در این مجموعه ارایه شده است .
به گفته دکتر مصیب امیری مدیر کل میراث فرهنگی فارس پارکینگ اختصاصی و دایمی ، ایجاد یک مجموعه رفاهی پذیرایی (کافی شاپ ) در کنار این مجموعه جهانی همچنین به سازی و مناسب سازی نمازخانه ، مبلمان سایت و سرویس های بهداشتی از جمله اقداماتی است که در این مجموعه صورت گرفته است .
وی افزود : در حال حاضر ۵ اتوبوس به صورت مستقیم و رایگان در مسیر گردشگری مجموعه جهانی پاسارگاد فعال هستند و اقدام به جا به جایی گردشگران و مسافان نوروزی می نمایند .
دکتر امیری اضافه کرد : این اقدامات جهت رفاه حال و مسافران نوروزی انجام شده و خوشبختانه طی نظرسنجی های صورت گرفته با استقبال چشمگیر مسافران مواجه شده است .
مدیر کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس افزود : طبق آمار ارایه شده از ۲۸ اسفندماه ۹۳ تا دهم فروردین ماه بالغ بر ۱۴۲ هزار و ۸۱۴ نفر از این مجموعه جهانی دیدن کردند .
گفتنی است مجموعه میراث جهانی پاسارگاد مجموعه‌ای از سازه‌های باستانی برجای‌مانده از دوران هخامنشی است که در شهرستان پاسارگاد در استان فارس جای گرفته‌است.
این مجموعه دربرگیرنده ساختمان‌هایی چون آرامگاه کوروش مسجد پاسارگاد، باغ پادشاهی پاسارگاد، کاخ دروازه، پل، کاخ بارعام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آب‌نماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، ساختارهای دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری، محوطه مقدس و تنگه بلاغی است.

در ادامه معرفی جاذبه های تاریخی ومذهبی شهرستان پاسارگاد ابتدا به وجود بقاع متبرکه وامام زادگان جلیل القدر شهرستان پرداخته ودر ادامه به طور تخصصی بخش هایی از مجموعه جهانی پاسارگاد معرفی می گردد . شهرستان پاسارگاد افزون بر اهمیت مجموعه جهانی دارای ظرفیت های مذهبی مهمی نیز می باشد .

بقعه امام زاده حسین(ع) و زائر سرا:
این بقعه در مسیر اصلی جاده شیراز ـ اصفهان و در شمال شرقی سعادت شهر قرار دارد. مقبره یکی از نوادگان سید الساجدین(ع) امام زین العابدین است که وجود باغ قوام و پارک شهر در مجاورت آن نیز موجب جلب توجه مسافران و زائران شده است. همچنین مدفن شهدای گلگون کفن سعادت شهر اهمیت این بقعه را چندین برابر نموده است. هر سال مردم نذور خود را در قالب دیگ جوش در کنار این امامزاده انجام می دهند.
بقعه امامزاده سلطان کرم(عقیل)
این بقعه در مسیر جاده اصفهان ـ شیراز بعد از روستای قوام آباد واقع شده است و قبوری از دوران قدیم در آنجا قرار دارد که نقوش بر جسته ای از خط عربی و کوفی بر روی سنگ های آن باقی مانده است. نقل می کنند که امامزاده عقیل برادر شاهچراغ(ع) و فرزند موسی بن جعفر (ع) است که از عربستان وارد ایران شد و به شهادت رسید.
بقعه امام زاده سلطان سید حمید
این بقعه بین دو روستای نعیم آباد و کته میان از دهستان سر پنیران واقع شده است که سنگ نوشته هایی به خط میخی در آنجا موجود است.
بقعه شاه مردان
این بقعه در فاصله یک کیلومتری جنوب جاده شیراز- اصفهان و جنوب غربی روستای جیسقان واقع شده است و مردم ارادت ویژه ای نسبت به آن نشان می دهند. در مورد علت نامگذاری و قدمت این بقعه اطلاع دقیقی در دست نیست. این بقعه داخل تنگه ای واقع شده است که بالای آن آبی به صورت قطره قطره سرازیر است و به آب چیک چیکو معروف می باشد. از جمله نقاط دیدنی آن غار تودرتو و پرپیچ وخمی است که به چله خانه معروف است.
کاخ بارعام یا کاخ پذیرایی مجموعه میراث جهانی پاسارگاد :
کاخ بارعام کوروش مکانی است که در آن شاه از میهمانان و مقامات ملل مختلف که زیر چتر امپراتوری هخامنشی قرار داشتند پذیرایی می¬کرده و در مورد مسائل مختلف با یکدیگر بحث و گفتگو می¬کرده اند ودر واقع می توان تالار بارعام رانخستین مقر سازمان ملل دانست که در بیست و پنج قرن پیش اندیشه های والای انسانی، حقوق بشر و آزادی و برابری انسان ها در آن مطرح شد و به تمامی جهان آن روز گسترش یافت.
این کاخ شامل یک تالار گسترده مرکزی با هشت ستون ، چهار ایوان در چهار سمت کاخ با ستون هایی کوچکتر و دو اتاق، می باشد.. از هشت ستون این تالار تنها یک ستون آن پابرجاست و زیر ستون ها و سر ستون های تالار مرکزی از سنگ سیاه و قلمه ستون ها از سنگ سفید ساخته شده است. تالار مرکزی از چهار درگاه به چهار ایوان کاخ ارتباط دارد. درگاه ها و ستون های ایوان ها از سنگ سیاه ودارای نقوش پای انسان و عقاب، نقش ترکیبی انسان، ماهی و گاو والهام گرفته از سنن آشوری و دیگر ملل می باشند اما ایرانیان به آنها معانی متناسب با روحیات و باورهای خود داده اند. در دو سوی این ایوان، دو اتاق وسیع قرار داشته است.
در این کاخ قسمتهایی از سه جرز سنگی باقی مانده که بر بلندای جرز جنوبی یکی از کهن ترین سنگ نبشته های میخی بر آن حک شده است. این سنگ نبشته به سه زبان پارسی باستان، عیلامی و بابلی نوشته شده و متن آن چنین است:
«آدم کوروش خشایثی یه هخامنشی یه»
«من کوروش شاه هخامنشی( ام) »
کاخ دروازه
این کاخ دروازه ورودی به مجموعه پاسارگاد بوده که همانندی زیادی با کاخ دروازه ملت ها در تخت جمشید دارد. کاخ دروازه با وسعت ۷۲۶ متر مربع در شرق مجموعه پاسارگاد واقع است. این بنا دارای تالاری به وسعت ۶۸۶ متر مربع است که سقف آن را هشت ستون سنگی با ارتفاع تقریبی ۱۶ متر نگاه می داشته اند. زیر ستون ها با ابعاد ۲*۲ متر و به شکل مکعب دو پله ای از سنگ سیاه ساخته شده اند که اکنون در پوششی از کاهگل حفاظت می شوند. وجود این زیر ستون های بزرگ نشان دهنده عظمت ستون های کاخ است که متاسفانه هیچ اثری از آنها بدست نیامده است. این تالار، دارای دو درگاه اصلی در سمت شمال غربی و جنوب شرقی و دو درگاه فرعی در سمت شمال شرقی و جنوب غربی بوده است. پیرامون کاخ، دیواری بلند از کاهگل وجود داشته است و دو اتاق نیز در نزدیکی درگاه های شمال شرقی و جنوب غربی برای نگهبانان پیش بینی شده است. ارتفاع درگاه ها ۹ متر بوده است و هم اکنون تنها یکی از جرزهای درگاه شمالی برجا مانده است. بر این جرز، نقش انسانی را با چهار بال در حال نیایش حجاری کرده اند. این نقش تنها سنگ¬نگاره تقریبا سالم موجود در بناهای پاسارگاد است.
آب نماهای باغ پاسارگاد
باغ پاسارگاد جلوه¬گاه یکی از قدیمی¬ترین باغ¬های ایرانی است. این باغ که با نام پردیس کوروش معروف است به عنوان الگوی اولیه باغ¬سازی ایرانی به شمار می¬آید. باغ پر از درختان گوناگون، گل های رنگارنگ و پرندگان بوده که کوروش آن را با سلیقه و نظر خود به صورت پردیسی بی¬همتا در¬آورده بود. این باغ با سیستم گردش آب در جوی¬های سنگی که به آب¬نما معروف است آبیاری می¬شده است. آب¬نماها جدای از آبیاری پردیس، جنبه تزئینی و زیبایی ¬بخشی باغ را داشته است. دو سوی باغ ،دو کوشک طراحی و اجرا شده که از آنها جهت استراحت و تماشای فضای دل¬انگیز باغ استفاده می¬شده است. همه کاخ ها درون پردیس قرار داشته¬اند، به گونه¬ای که هر کاخ دارای فضایی سرسبز و آرام بخش پیرامون خود بوده است. باغ آب مورد نیاز خود را از طریق انشعاب¬هایی که از رودخانه پلوار جدا می¬شده تأمین می¬کرده است. آب¬نماها دارای جوی¬های عبور آب و. حوضچه¬ها بوده اند ودر هر ۵/۹ تا ۵/۱۳ متر جوی، یک حوضچه وجود دارد، که حوضچه¬ها در ابتدا عمل تقسیم آب و آرام کردن سرعت آب در مسیر جوی¬ها را انجام می¬داده و دیگر اینکه موجب ته نشین شدن گل و لای موجود در آب می¬شده است.
برج سنگی
یکی از بناهای بسیار زیبای مجموعه پاسارگاد برج سنگی است که ساخت آن مربوط به آغاز دوره هخامنشیان است. بنایی چهار گوش برج مانند که اکنون تنها یک دیواره از آن باقی مانده است. ارتفاع برج نزدیک به ۱۴ متراست که بر سکویی سه پله ای قرار گرفته است. ورودی بنا به سوی شمال غربی تعبیه شده و نزدیک به ۵۰/۷ متر از سطح زمین ارتفاع دارد که با یک پلکان ۲۹ پله¬ای به اتاق بالای برج دسترسی داشته¬اند. این بنا از نگاه معماری و هنری یکی از شاه¬کارهای مهندسان و هنرمندان هخامنشی به شمار می¬آید. بلوک های سنگی به گونه-ای روی هم قرار گرفته¬اند که در برخی از رج ها به سختی می¬توان دو بلوک را از هم تشخیص داد. سنگ های به کار رفته در ساخت بنا از گونه سنگهای سفید مرمر نما است که از معدن کوه سیوند آورده شده¬اند. مقداری هم سنگ سیاه آهکی در پنجره های کور استفاده شده است. نمای دیواره دارای تعداد زیادی تو رفتگی مستطیل شکل است که احتمالا جهت زیباسازی یا در ارتباط با کارکرد بنا بوده است. ۱۰ عدد گودی پنجره مانند که (پنجره کور) نامیده می شده) در دیوارهای آن در آورده اند و این پنجره ها را با سنگ های سیاه قاب گرفته اند.
در مورد کاربری بنا نظرهای گوناگونی مطرح است. گروهی آن را مقبره کمبوجیه پسر و جانشین کوروش می دانند و بعضی هم آن را آتشکده یا نیایشگاه بشمار می آورند و برخی نیز آن را (گنج خانه کوروش) خوانده اند که در آن اسناد و مدارک مهم دولت هخامنشی بایگانی می¬شده است. به احتمال زیاد این بنا با توجه نقشه و معماری آن کارکردی آیینی داشته است. نمونه ای از این بنا در نقش رستم با نام کعبه زرتشت وجود دارد که از روی این بنا الگو¬¬¬¬¬برداری شده است.این بنا در دوره اسلامی به نام زندان سلیمان معروف بوده است.

شهرستان پاسارگاد به مرکزیت سعادت شهر، در شمال استان فارس و در ۱۲۰ کیلومتری شیراز قرار دارد و با میانگین ارتفاع حدود ۱۷۶۰ متر از سطح دریا و ۱۸۱۳ کیلومتر مربع وسعت دارای موقعیت کوهستانی می باشد. این شهرستان از شمال به شهرستان های خرم بید و آباده، از غرب به شهرستان های اقلید و مرودشت، از جنوب به شهرستان مرودشت و از شرق به شهرستان ارسنجان محدود می باشد و دارای آب و هوای معتدل مدیترانه ای با زمستان های نسبتا سرد و تابستان های معتدل می باشد.

مجموعه میراث جهانی پاسارگاد
دشت پاسارگاد در قسمت شمالی استان فارس و میان رشته کوه های زاگرس در فاصله۱۳۰ کیلومتری شمال شیراز واقع شده است. اقلیم آن کوهستانی با تابستان¬های معتدل و زمستان¬های نسبتا سرد است. قدمت منطقه پاسارگاد بر اساس پژوهش های باستان شناسی به دوره میانی پارینه سنگی می رسد. اما شاخص ترین دوره فرهنگی دشت پاسارگاد، دوره هخامنشی است. بر اساس مدارک و شواهد موجود نام پاسارگاد برای نخستین بار در دوره هخامنشی مطرح می شود که از لحاظ مکانی به دشتی اطلاق می شود که کوروش هخامنشی به عنوان مرکز فرماندهی خود برگزید و در آن اقدام به ساخت بناها و کاخ¬هایی نمود. مجموعه میراث جهانی پاسارگاد شامل آرامگاه کوروش ، کاخ های دروازه، بارعام، اختصاصی و بنای برج سنگی(آتشکده)، دژ (تل تخت)، باغ شاهی، پل و محوطه مقدس است. در دوره اسلامی به علت عظمت سنگ¬های به کار رفته در مجموعه¬¬های این مکان، بناهایش را به سلیمان نبی نسبت داده¬اند و خود پاسارگاد هم به نام مشهد ام النبی یا مشهد مادر سلیمان معروف گشت. این مجموعه ارزشمند در ۱۶ تیرماه ۱۳۸۳ به عنوان پنجمین اثر ایران در فهرست آثار جهانی (یونسکو) به ثبت رسید.
آرامگاه کورش نخستین منادی آزادی و حقوق بشر، همانند گوهری در میان دشت پاسارگاد خود نمایی می کند. آرامگاه ، در گذشته میان باغ های سلطنتی قرار داشته که از هر سوی دشت نمایان بوده است. این بنا در عین سادگی بسیار زیبا و چشم گیر است و در زمان حیات کوروش ب به دستور وی ساخته شده است. بنای آرامگاه با تکنیک و مهندسی دقیق اجرا شده به گونه ای که پس از گذشت ۲۵ قرن هنوز استوار و پابرجاست. مساحت آرامگاه ۱۵۶ متر مربع و ارتفاع آن نزدیک ۱۱ متر است. سنگ هایی که در ساخت بنا به کار رفته از نوع سنگ سفید مرمر نماست که از کوه سیوند در فاصله ۳۰ کیلومتری جنوب غرب پاسارگاد استخراج شده و به این مکان انتقال یافته است. مهندسان و سنگ تراشان هخامنشی با دقت و شیوه ای خاص سنگ ها را روی هم قرار داده، به گونه ای که از هیچ نوع ملاتی در ساخت آرامگاه استفاده نشده و تنها از بست های فلزی(آهن و سرب)
جهت وصل کردن بلوک های سنگی به یکدیگر استفاده شده است. آرامگاه در هفت طبقه اجرا شده که برگرفته از عدد مقدس هفت در میان ایرانیان است. ساختار کلی آرامگاه از دو قسمت تشکیل شده، قسمت نخست به صورت سکویی شش پله ای پایه و اساس بنا است که ریشه در بناهای آئینی همانند معبد ایلامی چغازنبیل دارد. قسمت دوم که به صورت اتاقکی با سقف شیب دار روی قسمت نخست اجرا شده، یادآور سنت¬های معماری مهاجران آریایی است. ابعاد اتاقک آرامگاه ۱۷/۳ متر در ۱۱/۲ متر به ارتفاع ۱۰/۲ است. زیر سقف شیبدار آرامگاه دو حفره بزرگ وجود دارد که برای سبک کردن وزن سنگ ها و کم کردن بار وارده به اتاقک ایجاد شده است.
آرامگاه کوروش در همه دوره ها مقدس و محترم بوده است. پادشاهان هخامنشی مراسم تاجگذاری خود را در این مکان انجام می داده اند. این تقدس پس از دوره هخامنشی و با از یاد بردن نام و جایگاه پاسارگاد کم رنگ شد تا اینکه در دوره اسلامی به گونه ای دیگر احترام و تقدس خود را باز یافت. در دوره اسلامی به دلیل این که اسناد و مدارکی از هویت اصلی آرامگاه وجود نداشت این بنا را به آرامگاه مادر سلیمان نسبت دادند. مردم بر اساس اعتقادات خود ساختن بناهای بزرگ سنگی همانند آرامگاه کوروش را خارج از قوه بشری می دانسته و ساخت آنها را به حضرت سلیمان که دیوان را برای کارهای دشوار در خدمت داشته است، نسبت می داده اند. به همین جهت آرامگاه کوروش را هم از بناهای آن حضرت می شمردند و آن را به مادر او نسبت داده و «مشهد مادرسلیمان» می خواندند.
در دوران اتابکان فارس که پاسارگاد و تخت جمشید اهمیتی دوباره یافت و حتی پارس و ایران هم «ملک سلیمان» خوانده شد، با استفاده از ستون ها و سنگ های کاخ ها، مسجد جامعی پیرامون آرامگاه ساخته و محرابی نیز بر دیواره جنوبی اتاق آرامگاه حجاری شد. در سال ۱۳۵۰ خورشیدی، پس از مطالعه و بررسی، سنگ ها به جای اصلی خود منتقل شدند.از سال ۱۸۲۰ میلادی با کشف و خوانده شدن خطوط میخی و مطالعه اسناد و مدارک، هویت اصلی بنا به عنوان آرامگاه کوروش مشخص گردید.
کاخ اختصاصی
یکی دیگر از بناهای شکوهمند مجموعه پاسارگاد کاخ اختصاصی است که در ۱۳۰۰ متری شمال شرق آرامگاه کوروش واقع شده است. وسعت این کاخ ۳۱۹۲ متر مربع است که از یک تالار مرکزی و دو ایوان شرقی و غربی تشکیل شده است. در گوشه های شمالی و جنوبی ایوان غربی کاخ دو اتاق وجود داشته که آثار کمی از آنها باقی مانده است. با توجه به پلان و ساختار معماری بنا، کاربری این کاخ به عنوان اقامتگاه و منزل مسکونی کوروش بوده است. این کاخ دارای دو درگاه اصلی است که در ایوان های شرقی و غربی باز می شده و همچنین دو درگاه فرعی که در قسمت جنوب و شمال تالار تعبیه شده اند. نقوش برجسته درگاه ها تصویری از شاه را به همراه چتر دار یا مستخدم نشان می دهد که پیکر شاه بزرگتر نشان داده شده است. لباس شاه از نوع ردای بلند چیندار هخامنشی است که دارای دکمه های طلایی بوده است. در گذشته های دور این دکمه ها از جای خود بیرون آورده شده اند. نزدیک درگاه شرقی و بر دیواره ایوان رو به پردیس سکویی سنگی وجود دارد که احتمالا جایگاه شاه در هنگام تماشا و استفاده از باغ روبروی ایوان بوده است. سنگ های به کار رفته در ساخت این کاخ از سه گونه سنگ سفید مرمرنما، سنگ آهکی سیاه و سنگ ماسه ای کبود رنگ است. عناصر معماری و تزیینی بنا ساده ولی چشمگیر و آرام است. از ترکیب سنگ های سفید و سیاه در قسمت پایه ستون ها و کف ایوان ها یک نوآوری و سبک ویژه معماری به وجود آمده است. شالی ستون ها دارای تزیینات قاشقی است که به صورت افقی روی آنها اجرا شده است. قسمت هایی از سنگ¬فرش کف کاخ در همان دوره هخامنشی مرمت شده که به صورت وصله¬هایی در اندازه¬های گوناگون به چشم می¬خورد. گوشه جنوبی کاخ جرزی سنگی وجود دارد که دیوارهای آجری و خشتی بنا درون حفره آن چفت می شده و موجب استحکام بیشتر بنا می شده است. بر بلندای جرز و قسمت رو به شمال آن سنگ نبشته ای به خط میخی و با سه زبان فارسی باستان، ایلامی و بابلی وجود دارد که در اینجا شاه خود را معرفی می کند:
«ادم کوروش خشایثی یه هخامنشی یه»«من کوروش شاه هخامنشی ام»
ادامه دارد…

مدیر حوزه فنی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس گفت : ساماندهی محور ورودی میراث جهانی پاسارگاد ساماندهی می شود .

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس سید امین قاسمی با بیان اینکه محور اصلی منطقه پاسارگاد همواره محل گذر بیش از نیم میلیون نفر گردشگر داخلی و خارجی است افزود : در قالب طرح ساماندهی محور ورودی شهر مادر سلیمان ، خیابان منتهی به مجموعه جهانی پاسارگاد سنگ فرش می شود .
به گفته وی : این طرح با اعتباری بالغ بر چهار میلیارد ریال اجرا خواهد شد که طرح مذکور در ابتدای شهر مادر سلیمان و بعد از پل روستای کردشول در دو طرف جاده و با نگاهی ویژه به محور گردشگری منطقه پاسارگاد اجرا می شود .
مدیر حوزه فنی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس اضافه کرد : نگاه به عناصر معماری هخامنشی و استفاده از مصالح سنگ همچنین ایجاد فضای سبز مناسب در اولویت اجرای این طرح است .
قاسمی گفت : مساحت این طرح بالغ بر ۱۵ هزار و ۷۵۰ متر مربع می شود که در قالب آن مسیر گردشگران و فضاهایی جهت استفاده چند ساعته مسافران و همچنین مکان هایی برای ورزش صبحگاهی مردم محلی و گردشگران در نظر گرفته شده است .